• DUURZAAM DIFFERENTIEREN IN JE EIGEN BUURT

    Leestijd: 8 – 9 minuten, door: Laurens Talsma & Yuri van Bergen

    Iedere woningeigenaar, zowel particulier als professional, zal op een eigen manier naar de verduurzamingsopgave voor haar woning kijken. Waar de één vanuit ambitie, principe of beleid direct haar steentje wil bijdragen, zal de ander liever eerst de kat uit de boom kijken of een eerste stap willen zetten op basis van de (veranderende) behoefte op dat moment. Kijk maar in je eigen buurt: de portiekflat om de hoek staat in de renovatiesteigers. De buurman verderop in de straat heeft onlangs zonnepanelen aangebracht en een elektrische laadpaal op de oprit geplaatst. En de nieuwe achterburen hebben voordat ze er kwamen wonen eerst het dak volledig vernieuwd met daarop een mooie, ruime design dakkapel van circulaire bouwmaterialen.

    Lees meer
  • opnieuw relevant: De bewoner is zo gek nog niet….

    Wat zijn de kosten voor het verduurzamen van een woning?

    Leestijd: 8 – 9 minuten, door: Haico van Nunen

    Dit artikel is eerder geplaatst in Renda #4 – 2019

    Aan het einde van de zomer brak er een heftige discussie over het verduurzamen van woningen los. De reden hiervoor was de publicatie van een nieuwe rapportage van het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving). Hierin werd geconcludeerd dat het verduurzamen van de eigen woning voor bijna alle huiseigenaren financieel niet rendabel is. In de reflectie op één jaar ‘Klimaatakkoord Gebouwde Omgeving’ valt daarnaast te lezen dat woningen via een wijkaanpak in één keer van het aardgas afhalen voor 2030 moeilijk is en dat woonlastenneutraliteit de grootste blokkade voor verduurzaming dreigt te worden.

    Deze berichten zijn weinig hoopgevend voor de realisatie van de duurzaamheidsambities van de gebouwde omgeving. Maar zijn deze conclusies eigenlijk wel verrassend? De rapporten lijken een mooi moment om onderstaand artikel opnieuw onder de aandacht te brengen. In dit artikel, eerder gepubliceerd op het platform RENDA ongeveer een jaar voor het uitbreken van deze discussie, gaf een mogelijke oplossing voor opschalingsmogelijkheden van woningrenovaties. In het kader van deze discussie deel ik graag deze eerdere inzichten.

    Lees meer
  • VERVOLG OP DE DUURZAME KILOKNALLER BIJ RENOVEREN

    Leestijd: 6 – 7 minuten, door: Laurens Talsma & Yuri van Bergen

    De vele leuke en enthousiaste reacties op ons vorige verhaal over de introductie van een nieuw afwegingskader bij duurzame renovatie hebben ons gemotiveerd om een vervolg artikel te schrijven. Nu de methode is geïntroduceerd is de volgende vraag natuurlijk wat de potentie van dit nieuwe afwegingskader is en welke informatie ieder verder gaat helpen om de besluitvorming beter te motiveren? Aan de hand van enkele scenario’s zullen we, gelijk aan de vorige keer, met enkele eenvoudige figuren het antwoord op deze complexe vragen inzichtelijk maken. Voor ons is echter de opgave achter deze vragen nog belangrijker. Want waarom zouden we eigenlijk op een andere manier met elkaar willen communiceren over het afwegingskader bij renovatie? We hebben toch voldoende kennis over de bestaande woningvoorraad, er is voldoende software aanwezig om te rekenen en er zijn genoeg mensen om deze ambitie te realiseren? Om deze vraag te beantwoorden zullen we allereerst moeten stoppen met achterom kijken. Want de periode van overvloed aan middelen is voorbij; de tijd van besparing is aangebroken.

    Misschien merk je het zelf in je dagelijkse werk. Steeds vaker krijgen we te maken met enige vorm van schaarste. ‘Vroeger’ kreeg een goed idee nog de tijd om te groeien naar een plan om vervolgens als project tot resultaat te worden gebracht. Door schaarste in tijd wat betreft onze klimaatdoelstellingen, schaarste aan investeringsruimte door groeiende kosten, schaarste aan duurzaam materiaal, schaarste aan menskracht in uitvoering, schaarste aan ruimte om te leren of om fouten te maken en schaarste aan de energie zoals we die nu gebruiken. En dit maakt het voor een woningeigenaar enorm gecompliceerd om nu een ‘verstandig’ besluit te nemen met een blik op de toekomst. Want in deze tijden van schaarste moet natuurlijk alles wel in een keer goed, de ruimte voor herkansing is er helaas niet meer.

    Lees meer
  • DUURZAAM WONEN IS MEER DAN CO2 BESPAREN (Deel 2)

    Leestijd: 3 – 5 minuten, door: Sandra Arts

    Inmiddels is het een half jaar geleden dat ik met het artikel ‘Duurzaam wonen is meer dan CO2 besparen’ mijn visie op het renoveren met de druk van het klimaatakkoord heb verwoord. Dit artikel sloot af met de zin: “er is een architect nieuwe stijl nodig die techniek en technische innovatie kan integreren binnen een sociaal ontwerp, gericht op een leefbare wijk van woning tot woonomgeving!” Bij alle projecten die wij in handen hebben domineert deze visie. Door de opdrachtgever inzicht te geven in de huidige kwaliteiten van een complex en wat het betekent om de woningen aan de toekomstwensen te laten voldoen kan deze een weloverwogen besluit nemen wat de meest geschikte aanpak is voor nu en/of voor later. In dit proces worden ook de wensen en eisen van andere belanghebbenden, zoals bewoners en gemeenten, meegenomen.

    Onder ander bij onze projecten in Arnhem, Eindhoven en Meijel hebben we deze integrale afweging tussen beeld, leefbaarheid, techniek en energieambitie zorgvuldig gemaakt. Hieronder volgt een korte beschrijving van deze projecten.  De voorbeelden geven het resultaat weer van een betaalbare en duurzame oplossing voor het verwezenlijken van een leefbare gebouwde omgeving. Niet de letterlijke voorbeelden staan hier centraal, maar juist de breedheid van de invullingen (die niet gaan over onderhoud en/of sloop-nieuwbouw). Tevens zijn de voorbeelden bedoeld als inspiratie op het gewenste tempo om duizend woningen per dag te renoveren.

    Lees meer
  • PARTICULIEREN ZEG NEE TEGEN LABEL B

    Leestijd: 10 – 12 minuten, door: Yuri van Bergen

    Geen spijt. Twee woorden die sinds enkele jaren steeds vaker worden gebruikt bij het bepalen van de beste strategie voor de aanpak van een woning. Zelf heb ik nooit goed begrepen wie dan wél spijt wil hebben van enorme uitgaven. Dat je dus tienduizenden euro’s in je woning investeert om er na tien jaar achter te komen dat de maatregelen niet voldoende bleken te zijn. Het wisselende beleid van overheden aangejaagd door het klimaatakkoord maken het voor ons, de bewoners, bijna onmogelijk om een goede route uit te stippelen. Neem daarbij ook nog de geringe mate van professionaliteit in de renovatiemarkt wordt het ons niet gemakkelijker gemaakt. Geen spijt; het is grappig om te zien dat iedereen hier verschillende uitgangspunten voor hanteert. Voor mij als bewoner is geen spijt een maatregelenpakket welke zorgt voor een woning die ik comfortabel kan gebruiken, met kamers die mooi zijn van maat, geen tocht in huis en installaties die geruisloos hun werk doen.

    Lees meer